Wśród historycznych miejsc regionu nie brakuje tych, świadczących o wspaniałym dziedzictwie kulturowym, będącym mozaiką wielu tradycji i religii Wschodu i Zachodu. Są to, opisane szerzej w odrębnych tekstach Lublin i Kazimierz Dolny, ale także: Zamość, Chełm, Biała Podlaska, Kozłówka, Janów Lubelski i wiele innych.
Zamość
Renesansowe miasto – twierdza, zbudowane według idealnej koncepcji Odrodzenia przez włoskiego architekta Bernarda Morando dla wielkiego hetmana i kanclerza koronnego Jana Zamoyskiego, urzeka urodą i wieloma wydarzeniami organizowanymi w historycznych plenerach. Staromiejski zespół w obrębie obronnych murów został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Centrum miasta stanowi Rynek Wielki otoczony zabytkowymi kamienicami, w tym najbogatszymi Kamienicami Ormiańskimi, zajmowanymi przez Muzeum Zamojskie, sąsiadującymi z renesansowym Ratuszem, będącym do dziś siedzibą władz miasta. Z obu stron miejskiego centrum zachowane są dwa mniejsze rynki – Solny i Wodny oraz najważniejsze historyczne gmachy – Akademia Zamojska, dawny Pałac Kanclerski i Katedra z mauzoleum wszystkich ordynatów Zamoyskich. Dla turystów udostępniono znaczną część obiektów zamojskiej twierdzy, w tym znakomite Muzeum Fortyfikacji i Broni „Arsenał” oraz trasę w Bastionie i Nadszańcu VII. Atrakcyjna ścieżka spacerowo-rowerowa, z punktami widokowymi na zamojską starówkę, wiedzie wokół fortyfikacji.
Chełm
Centrum historycznej Ziemi Chełmskiej, było we wczesnym średniowieczu jednym z pogranicznych Grodów Czerwieńskich, później stolicą księstwa halicko-wołyńskiego, a od 1382 roku miastem królewskim. Pod zabytkowym śródmieściem znajduje się słynny labirynt kredowych wyrobisk, eksploatowanych w przeszłości przez mieszczan. Część głębokich korytarzy i komór została zagospodarowana na cele turystyczne i udostępniona do zwiedzania jako Chełmskie Podziemia Kredowe. Nad miastem wznosi się Góra Chełmska – wysokie wzniesienie z pozostałościami średniowiecznego grodu książęcego oraz pounickim zespołem katedralnym z XVII–XVIII w. Mieszkańcy i turyści korzystają chętnie z widokowej ścieżki spacerowo-rowerowej nad rzeką Uherką.
Biała Podlaska
Miasto z II poł. XIV w., stanowiące własność Radziwiłłów, przyciąga turystów bardzo ciekawym zespołem zamkowo-parkowym z XVII-XVIII w. Po dawnych właścicielach miasta zachowały się m.in. budynki bramy i wieży wjazdowej, oficyny, kaplica oraz fortyfikacje z bastionami i fosami. Wśród innych zabytków warto zobaczyć położone w pobliżu zamkowego zespołu – kościół farny św. Anny z XVI-XVII w. z bogato dekorowaną kaplicą Radziwiłłów oraz dawną akademię bialską, założoną w 1628 r., do której uczęszczał Józef Ignacy Kraszewski (w pobliżu budynku jest pomnik wielkiego pisarza).
Kozłówka
Letniskowa wieś na skraju Lasów Kozłowieckich, znana jest z jednego z najpopularniejszych polskich muzeów rezydencjalnych. Muzeum Zamoyskich mieści się w zespole pałacowo-parkowym, założonym w I poł. XVIII w., przebudowanym na przełomie XIX–XX w. przez hrabiego Konstantego Zamoyskiego. Zwiedzających zachwycają doskonale zachowane wnętrza pałacowe w stylu II Cesarstwa Francuskiego, w części wzorowane na podparyskim Wersalu. W dawnej powozowni znajduje się Galeria Sztuki Socrealizmu, prezentująca obrazy, rzeźby, rysunki, plakaty i inne dzieła powstałe w latach 50. XX w., kiedy sztukę wprzęgnięto w walkę o socjalizm. W stajni koni cugowych eksponowane są powozy, sprzęt jeździecki i akcesoria podróżne. Po zwiedzeniu wystaw warto pospacerować w pięknie utrzymanym ogrodzie francuskim z fontanną i pomnikiem żołnierzy napoleońskich oraz znacznie rozleglejszym romantycznym parku w stylu angielskim z bażantarnią.
Janów Lubelski
Janów Lubelski – najpopularniejsze letnisko południowo-zachodniej Lubelszczyzny, położony jest w sąsiedztwie Lasów Janowskich, stanowiących część Puszczy Solskiej – jednego z największych leśnych zespołów Polski (rozciągającego się od doliny Wisły po granicę polsko-ukraińską). W XIX wieku Janów był gospodarczym i administracyjnym centrum Ordynacji Zamojskiej, znanym z rozwiniętego na dużą skalę sukiennictwa. Obecnie przyciąga turystów dobrze zagospodarowanym zalewem rekreacyjnym oraz bogatymi lasami, w których można znaleźć wiele atrakcji przyrodniczych i miejsc związanych z historią walk partyzanckich z lat II wojny światowej (m.in. Porytowe Wzgórze, Uroczysko Kruczek). W sąsiedztwie zalewu działa park rekreacji i edukacji ZOOM NATURY z innowacyjnymi laboratoriami wiedzy, plenerowymi placami zabaw, parkiem linowym i innymi atrakcjami. Nieopodal funkcjonuje znany Ośrodek Edukacji Ekologicznej Nadleśnictwa Janów Lubelski z muzeum przyrodniczo-etnograficznym, arboretum i skansenem leśnej kolejki wąskotorowej, a kilka km na południe od miasta, w leśnej osadzie Szklarnia Park Krajobrazowy Lasy Janowskie prowadzi hodowlę koników biłgorajskich, będących – podobnie jak koniki polskie z roztoczańskiego Zwierzyńca – potomkami leśnego tarpana. Janów znany jest także z sanktuarium Matki Bożej Różańcowej Łaskawej, w dawnym zespole klasztornym dominikanów (XVII-XVIII w.). Niedaleko znajduje się pomnik przyrody „Janowskie stoki” – źródlisko krystalicznej wody, wypływającej spod wysokiej skarpy.